منابع کولین, مکمل کولین, فواید کولین برای زنان حامله
کولین باعث تحریک متابولیسم بدن می شود.
کولین و ترکیبات مشتق از آن در بسیاری از عملکردهای بیولوژیک نقش دارند. کولین در سنتز فسفولیپیدهای خاصی از متیل فسفاتیدیل کولین و اسفنگوملین مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که فسفولیپیدهای فوق از اجزای اصلی غشاء سلولی هستند. ۹۵ درصد فسفو کولین بافت‌ها صرف ساخت فسفاتیدیل‌کولین میشود، البته فسفاتیدیل کولین از طریق کولین رژیمی و از طریق سایر مسیرهای بیولوژیک نیز تولید میشود. اسفنگومیلین در غشاء‌سلول‌ها یافت شده و در میلینیه شدن سلول‌های عصبی نقش دارد.
کولین در انتقال سیگنالهای سلولی نیز موثر است، به نحوی که به همراه سایر ترکیبات پیش‌ساز مولکولهای پیام بر داخل سلولی، دی آسیل گلیسرول‌ها و سرامید است. از دیگر مشتقات کولین که انتقال پیام سلولی را عهده‌دار هستند، میتوان به فاکتور فعال کننده پلاکت‌ها و اسفنگوفسفوکولین اشاره کرد.کولین پیش‌ساز استیل کولین یکی از مهمترین نورو ترانسمیترهایی است که توسط نورونهای کولینرژیک سنتز میشود که درکنترل ماهیچه‌ها، ریتم سیرکادین، حافظه و بسیاری از عملکردهای عصبی موثر است.
همانطور که چربی و کلسترول رژیم غذایی از طریق شیلومیکرونها به کبد منتقل میشود، از سوی دیگر در کبد چربی و کلسترول از طریق VLDLها برای انتقال به جریان خون و سپس انتقال به بافت‌های غیر کبدی آماده می‌شوند. ذرات VLDL برای فعالیت خود نیازمند فسفاتیدیل کولین هستند و در نبود آن چربی و کلسترول در بافت کبد تجمع می‌یابد و باعث آسیب کبدی میشود.
در کبد و کلیه از طریق ۲ فرایند آنزیمی،کولین به بتائین تبدیل میشود. همچنین در غشاء داخلی میتوکندری نیز فرایند مشابهی در جهت تولید بتائین از کولین رخ می‌دهد. بتائین مهمترین فاکتور تامین کننده گروه متیل است. تبدیل هوموسیستئین به میتونین نیازمند گروه میتل است. کاهش هوموسیستیئن در خون باکاهش رسیک ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مرتبط است.
لازم به ذکر است که بتائین در تنظیم اسمتیک نیز موثر است که نشان دهنده اهمیت وجود کولین است. از دیگر وظایف کولین میتوان به نقش آن در متابولیسم برخی از ویتامین‌ها از قبیل فولات ویتامین B12 و B6 و ریبوفلاوین اشاره کرد.
علائم کمبود کولین
به دنبال یک مطالعه مداخله‌ای بر روی ۵۷ بزرگسال که رژیم غذایی فاقد کولین دریافت کرده بودند، مشخص شد که در ۷۷ درصد مردان، ۸۰ درصد از زنان یائسه و ۴۴ درصد از زنان غیر یائسه، کبد چرب، آسیب کبدی و عضلانی ایجاد گردید. به دلیل ترشح استروژن در زنان غیر یائسه، سنتز فسفاتیدیل کولین از طریق مسیر فسفاتیدیل اتانول آمین N متیل ترانسفراز انجام میشود در نتیجه علائم ناشی از کمبود کولین رژیم غذایی کمتر رخ می‌دهد.کولین فاکتور مهم و اساسی در متابولیسم اسیدهای نوکلئیک، اسیدهای آمینه و تولید گروههای حاوی متیل می‌باشد.
کولین و پیشگیری از بیماری‌ها
بیماریهای قلبی عروقی (کولین و هوموسیتئین)
تحقیقات علمی بسیاری ثابت کرده‌اند که حتی میزان متوسطی از افزایش سطوح هوموسیستئین خون، ریسک بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می‌دهد.بسیاری از سکته‌های قلبی به دنبال تشکیل پلاک در دیواره‌های عروقی رخ می‌دهند. سطوح بالای هوموسیتئین، آترواسکلروز و ترومبوژنز را از طریق مکانیسم‌های مرتبط با استرس اکسیداتیو، اختلال در عملکرد اندوتلیال، واکنش‌های التهابی، تشکیل لخته‌های خونی و اختلال در متابولیسم چربی افزایش می‌دهد.
به طور مشخص کولین پیش‌سازسنتز بتائین است. بتائین از طریق تامین گروههای متیل، تبدیل هوموسیستئین به میتونین را از طریق آنزیم بتائین هوموسیستئین متیل ترانسفر عهده‌دار است که خود باعث کاهش همو سیستئین خواهد شد.
کولین و بیماریهای کبدی
همانطور که قبلا اشاره شد، برخی از مطالعات ارتباط بین کبد چرب غیر الکلی و کولین را اثبات کرده‌اند.
در مدل‌های حیوانی کاهش سطوح کولین با افزایش و قوع سرطان کبد مرتبط است، مکانیسم‌های متعددی از قبیل بازسازی سلول‌های کبدی و حساسیت بافت‌ها به مواد شیمیایی، تنظیم فعالیت ژن‌ها، بازسازی DNA و آپوپتوز، آسیب DNA به دنبال استرس اکسیداتیو و فعالیت پروتئین کیناز C در این امر دخیل هستند.لازم به ذکر است باید مطالعات بیشتری به منظور اثبات نقش کولین و سرطان کبد در نمونه‌های انسانی انجام شود.
کولین و کاهش نقص لوله‌های عصبی
همانطور که مطالعات نشان داده‌اند، فولات در کاهش نقص لوله‌های عصبی جنین موثر است اما پاره‌ای از مطالعات نقش سایر فاکتورها از قبیل بتائین و کولین را متذکر شده‌اند.
یکی از مطالعات انجام شده بر روی زنان باردار نشان داد که در بین زنانی که دریافت بالاتری از کولین داشتند در مقایسه با گروه کنترل، ریسک ابتلا به نقص لوله‌های عصبی ۵۱ کاهش یافته است.مطالعه دیگری که روی زنان آمریکایی انجام شده بود ثابت کرد که در زنانی که غلظت سرمی‌کولین پایین است ۴ تا ۲ برابر ریسک ابتلا به نقص لوله‌های عصبی افزایش می‌یابد.
از سوی دیگر برخی از مطالعات این ارتباط را تایید نمی‌کنند و نتایج ضد و نقیضی وجود دارد. مسلماً اثبات فرضیه نقش کولین در کاهش بروز نقص لوله‌های عصبی نیازمند مطالعات بیشتری است.
کولین و سلامت شناختی – سلامت روان شناختی
به نظر می‌رسد به دلیل اهمیت میتلاسیون DNA در سلامت و توسعه مغزی، عملکرد نورونی مغز و فرایند شناختی، نقش ترکیبات مغذی دهنده متیل از قبیل کولین ضروری به نظر می‌رسد.از دیگر بیماریهایی که میتوان به ضرورت دریافت کولین اشاره کرد آلزایمر، پارکینسون و برخی از بیماریهای روانی است. از سوی دیگر مشاهده شده دریافت مکمل کولین در درمان بیماری گلوکوم یا آب سیاه که آسیب اعصاب بینایی است، بی‌تاثیر نیست.
دریافت کافی و منابع غذایی کولین
در سال ۱۹۹۸ برد غذا و تغذیه انستیتو پزشکی DRI مربوط به کولین را تعیین نمود، اما از آنجائیکه شواهد علمی کافی به منظور تعیین RDA در دسترس نبود میزان دریافت کافی برای کولین تعیین نشد. مهمترین شاخص به منظور تعیین AI برای کولین، پیشگیری از آسیب کبدی بیان شده است.در آمریکا میزان دریافت متوسط کولین از مقادیر توصیه شده AI پایین‌تر است.
تخم‌مرغ، جگر و بادام‌زمینی از منابع غذایی غنی از کولین هستند. گوشت‌ها، ماکیان، ماهی، لبنیات، پاستا، مرغ و غذاهای تشکیل شده از تخم‌مرغ منابع اصلی تامین کننده کولین در بین مردم آمریکاست. اسفناج، چغندر، گندم منابع خوبی از متابولیت‌های کولین هستند. گاهی اوقات لسی‌تین که در واقع مخلوطی از فسفاتیدیل کولین و سایر فسفولیپیدهاست، در فرآیندهای غذایی، به برخی از مواد غذایی اضافه میشود.
گیاهخوارانی که گوشت، شیر، تخم‌مرغ مصرف نمی‌کنند در معرض خطر کمبود کولین قرار دارند.۳ اونس جگر گوساله، ۱ فنجان گندم، ۱ عدد تخم‌مرغ بزرگ، ۳ اونس گوشت گوساله، ۳ اونس سالمون، ۳ اونس گوشت مرغ به ترتیب حاوی ۳۵۶، ۲۰۲، ۱۴۷، ۷۵ و ۷۳ میل‌گرم کولین هستند.
مکمل کولین
CDP-Cholines یا Citicoline و ترکیباتی از قبیل choline chlonide و Choline bitartrate به عنوان مکمل، کولین شناخته می‌شوند.
مسمومیت زایی کولین
مصرف دوزهای بین ۱۰۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰ میلی‌گرم در روز کولین باعث بروز عوارضی از قبیل افزایش تعریق، افزایش ترشح بزاق، تهوع و ایجاد بوی ماهی میشود. ایجاد بوی ماهی به دلیل تولید و ترشح بیش از حد تری متیل‌آمین یکی از متابولیت‌های کولین است. حداکثر مقدار قابل تحمل کولین UL برای بزرگسالان ۳۵۰۰۰ میلی‌گرم در روز است.
فواید کولین برای زنان باردار :
کولین از جمله مواد مغذی موجود در گروه ویتامینی B به شمار میرود که در رشد و بهبود سلول‌ها، همچنین روند تقسیم آنها نقش بسیار دارد. این ماده مغذی افزون بر بهبود متابولیسم و سوخت‌وساز به ویژه در نواحی چربی گرفته اطراف کبد مردان و زنان، سبب رشد و تکامل سلول‌ها، عروق و دستگاه عصبی جنین نیز میشود.بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، در جنین موش‌هایی که با فقر کولین طی دوران بارداری روبه‌رو بوده‌اند، معمولاً شیوع گسترده‌ی نارسایی‌های قلبی و وجود نواقصی در سیستم عصبی و عروق مغز آنها دیده شده است.
در برخی تحقیقات مرتبط، افزایش سطح اسید آمینه‌ای به نام هموسیستئین که به سبب کمبود کولین در خون مادر رخ می‌دهد نیز حاکی از تشدید التهابات عروقی در فرزند و همچنین افزایش احتمال بیماریهایی چون اسکیزوفرنی، آلزایمر و ضایعات مغزی در کودکان بوده است.
اثرات غنی بودن این ماده در رژیم غذایی مادران باردار، بر ژن‌های کنترل کننده کورتیزول که غلظت آن هورمون استرس را ترشح می‌کند شگفت‌آور بیان شده؛ به طوری که در آزمایش بر زنان پای گذاشته به سه ماهه سوم بارداری، افزایش مصرف کولین با کاهش کورتیزول و در پی آن، تغییر علائم اپی‌ژنتیک و روند مناسب شکل‌گیری رفتار نورون‌ها در نوزادان همراه بوده است.
این مطالعات نشان داده است که فقر کولین در رژیم غذایی مادر تا چهار برابر، ضایعات لوله عصبی و آسیب به کانال مغزی نخاعی را بالا می‌برد.
در واقع، اهمیت وجود کولین در زنان به حدی است که تاکید شده حتی دختران هم بهتر است در سنین رشد و بلوغ مصرف آن را جدی بدانند تا در سنین بزرگسالی از خطر ابتلا به سرطان پستان در امان بمانند.
نه فقط دختران، بزرگسالان اعم از زن و مرد هم که سطح کولین در آنها کمتر از حد لازم بوده بیانگر افزایش ابتلا به بیماریهای مزمن مثل آرتریت، نارسایی‌های کبدی و عضلانی، از بین رفتگی‌های سلولی و ناتوانی در ایمنی و همچنین پیری زودرس بوده است.
نتایج به دست آمده از یافته‌های جدید تاکید دارد که عوارض کمبود کولین در مدت بارداری و حتی دوران شیردهی، نه‌تنها به نقص در یادگیری و کاهش ظرفیت حافظه کودک منجر میشود، بلکه بیشتر نوزادان متولد شده طی شرایط کمبود کولین، در مـــراحل آتی رشد خود به دیابت نوع ۲، فشار خون بالا، اضطراب و استرس نیز مبتلا شده‌اند.
به رغم همه این‌ها، لازم است به این نکته توجه کافی شود که نتایج به دست آمده از تحقیقات فوق هنوز تا تائید اثرات درازمدت ناشی از مصرف کولین راه درازی دارد و نباید به سبب مزایای گفته شده در این مورد به افراط روی آورد.
کولین را از منابع غذایی گوناگونی چون کلم بروکلی، اسفناج، شیر، تخم‌مرغ، جگر گوساله، جوانه گندم، قلوه، موز، ماهی‌های سالمون و سفید، سبوس گندم، عدس و سویا میتوان به بدن رساند. نیاز روزانه این ماده در زنان باردار ۴۵۰ میلی‌گرم و در زنان غیر باردار، اعم از جوانان بیست ساله تا کهنسالان، بین ۴۲۰ تا ۴۲۵ میلی‌گرم است.
مرسی از تبیان و سیمرغ
